อาหารพื้นถิ่นหากินยาก “อาซูรอ” จ.นราธิวาส

“ขนมอาซูรอ” ในเดือนมุฮัรรอม เป็นขนมที่ได้จากการกวนวัตถุดิบที่หลากหลาย ไม่มีสูตรตายตัว ใครมีอะไรก็ใส่รวมไปได้เลย เช่น ตะไคร้ มันเทศ ข้าวสาร ข้าวโพด นำมาใส่รวมกันในกระทะแล้วกวนให้แห้งเหนียว

คำว่า “อาซูรอ” เป็นภาษาอาหรับ แปลว่า การผสมหรือการรวม ขนมอาซูรอมีลักษณะคล้ายกับขนมเปียกปูน ซึ่งมีวิธีกวนคล้าย ๆ กับการกวนขนมกระยาสารทของไทย การกวนข้าวอาซูรอจะใช้คนในหมู่บ้านมาช่วยกันคนละไม้คนละมือมาช่วยกันทำ ซึ่งในวันนี้เด็กซี.ซี.เอฟ. ในความดูแลของมูลนิธิ ซี.ซี.เอฟ. พื้นที่การดำเนินงาน จ.นราธิวาส ได้มาร่วมงานและได้สืบสานวัฒนธรรมท้องถิ่นของตนเองที่อำเภอสุคิริน

การกวน “อาซูรอ” เป็นประเพณีท้องถิ่นของชาวไทยมุสลิมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เริ่มด้วยการนัดหมายให้ชาวบ้านทราบว่าจะมีการกวนข้าวอาซูรอ ที่ไหน เมื่อใด เมื่อถึงกำหนดนัดหมายชาวบ้านก็จะนำอาหารดิบต่าง ๆ มารวมกัน ก่อนที่จะช่วยกันส่งต่อไม้พายสลับสับเปลี่ยนกันกวนข้าวจนแห้งเหนียวได้ที่ ซึ่งการกวนจะใช้เวลาร่วม 4-5 ชั่วโมง จากนั้นก็ตักใส่ถาด ซึ่งกิจกรรมนี้ทำให้เราได้เห็นความสามัคคีและความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของคนในชุมชนก่อนที่ขนมจะเสร็จและพร้อมนำไปแจกจ่ายให้ทุกคนได้กินกัน

วิธีการกวน เริ่มจากนำกระทะใบใหญ่ตั้งไฟ หลังจากนั้นคั้นน้ำกะทิลงไป ตำเครื่องแกงหยาบ ๆ เมื่อกะทิเดือดใส่วัตถุดิบต่าง ๆ ลงไป คนด้วยไม้พายจนกระทั่งทุกอย่างเปื่อยยุ่ย กวนต่อไปจนเป็นเนื้อเดียวกัน เมื่อแห้งได้ที่แล้วตักใส่ถาด โรยหน้าด้วยไข่เจียวหั่นบาง ๆ หรืออาจโรยหน้า ผักชี หอมหั่นฝอย แล้วแต่ความนิยมของท้องถิ่นแล้วตัดเป็นชิ้น ๆ แจกจ่ายกันรับประทาน

เด็กหญิงฟารียาบอกเล่าความรู้สึกที่ได้มาร่วมกวนขนมวันนี้ “หนูรู้สึกดีใจค่ะ ที่ได้ร่วมกิจกรรมการกวนอาซูรอ
หนูได้ทั้งความรู้ การมีส่วนร่วมในการกวน อีกทั้งยังเป็นการร่วมอนุรักษ์ประเพณีของชาวมุสลิมด้วยค่ะ”

“การจัดกิจกรรมครั้งนี้ทางโรงเรียนได้จัดขึ้นทุกปีเพื่อสืบทอดประเพณีและให้เด็กได้มีส่วนร่วมในการกวนอาซูรอ และนอกจากนี้แล้วก็ยังทำให้เด็กได้เรียนรู้ถึงประวัติศาสตร์ที่สืบทอดต่อกันมาค่ะ” ครูไลลา คุณครูโรงเรียนนิคมพัฒนา 2 พูดคุยอย่างเป็นกันเองกับเจ้าหน้าที่มูลนิธิ ซี.ซี.เอฟ.ฯ พื้นที่ดำเนินงาน จ.นราธิวาส